Çfarë është gripi?

Gripi është një sëmundje ngjitëse e rrugëve të frymëmarrjes e shkaktuar nga viruset e influencës. Ai mund të infektojë hundën, fytin dhe ndonjëherë edhe mushkëritë. Simptomat mund të jenë të lehta deri në të rënda dhe virusi mund të çojë edhe në humbje jete nëse shkakton inflamacion të rëndë në mushkëri. Edhe pse shmangia e kontaktit me persona të sëmurë, qëndrimi në shtëpi kur jeni të sëmurë, mbulimi i gojës dhe hundës me pecetë kur kolliteni ose teshtini dhe larja e shpeshtë e duarve për t'ju mbrojtur nga mikrobet, mund të ndihmojnë në parandalimin e gripit, ekspertët e kujdesit shëndetësor bien dakord se vaksinimi kundër gripit është mënyra e vetme më efektive për të na mbrojtur ne dhe të tjerët nga sëmundja.

Lexo më shumë

Si përhapet gripi?

Gripi sezonal përhapet lehtësisht, veçanërisht në mjedise tepër të populluara si shkollat dhe shtëpitë e kujdesit për të moshuarit. Kur një person i infektuar kollitet ose teshtin, spërklat që përmbajnë virusin (spërklat infektuese) përhapen në ajër. Spërklat mund të përhapen deri në një metër dhe mund të infektojnë personat pranë me anë të depërtimit nëpërmjet frymëmarrjes. Virusi mund të përhapet edhe nga duart e kontaminuara me viruset e influencës.

Lexo më shumë

Cilët persona rrezikohen më së shumti nga gripi?

Çdokush mund të infektohet nga gripi. Edhe personat e shëndetshëm të çdo moshe mund të kenë ndërlikime serioze që lidhen me gripin, por disa kategori janë më të rrezikuara, si personat mbi 65 vjeç, personat me sëmundje të caktuara kronike (si astmë, diabet ose sëmundje të zemrës), gratë shtatzëna dhe fëmijët e vegjël nën 5 vjeç.²

Çfarë ndërlikimesh mund të shkaktojë gripi?

Për shumicën e personave, gripi zgjat vetëm disa ditë deri në dy javë. Të tjerë mund të kenë ndërlikime serioze të cilat mund të përbëjnë edhe rrezik për jetën.⁴ Disa nga ndërlikimet e gripit mund të përfshijnë:

Lexo më shumë

Cilat janë simptomat e gripit?

Simptomat e gripit mund të jenë të lehta deri në të rënda dhe, në disa raste, mund të çojnë në humbje të jetës nëse virusi shkakton inflamacion të rëndë në mushkëri. Zakonisht simptomat e gripit shfaqen në mënyrë të papritur. Personat me grip shpesh përjetojnë disa ose të gjitha simptomat në vijim:⁶

Ethe

Kollë

VËSHTIRËSI NE FRYMËMARRJE

Dhimbje të fytit

Dhimbje koke

RRJEDHJE HUNDËSH OSE HUNDË TË BLLOKUARA

LODHJE (DOBËSI TRUPORE)

DHIMBJE MUSKULARE OSE TRUPORE

Të vjella

Si zhvillohet një grip tipik?

Faza 1
(dita 1–3)

Edhe pse jo të gjithë personat me grip kanë temperaturë, shfaqja e menjëhershme e temperaturës është shumë e zakonshme, si dhe dhimbja e kokës, dhimbja e muskujve, pafuqia, kolla e thatë, dhimbja e fytit dhe ndonjëherë edhe rrufa.⁷

Faza 2
(dita 4)

Temperatura dhe dhimbjet e muskujve reduktohen. Mund të keni gjithashtu tharje, dhimbje dhe ngjirje fyti, kollë dhe pak siklet në kraharor. Kjo fazë shoqërohet me ndjesi lodhjeje.⁷

Faza 3
(dita 8)

Kur duhet të kërkoni ndihmë mjekësore?

Kërkoni ndihmë të menjëhershme mjekësore nëse i përkisni grupit me risk të lartë ose nëse keni ndonjë shqetësim lidhur me ndonjë prej simptomave të mëposhtme:

Lexo më shumë

Si të mbroni të tjerët?

Mënyra më e mirë për të mbrojtur të tjerët është të qëndrojmë në shtëpi, veçanërisht gjatë kohës që jemi infektues.⁸

A është ftohje e zakonshme apo grip?

SHENJAT DHE SIMPTOMAT	FTOHJE	GRIPI
Fillimi i simptomave	Gradual	I papritur
Ethet	Të rralla	Të zakonshme
Dhimbje	Të lehta	Të zakonshme
Të dridhura	Të pazakonta	Mjaft të zakonshme
Lodhje, dobësi	Ndonjëherë	Të zakonshme
Tështitje	E zakonshme	Ndonjëherë
Dhimbje kraharori, kollë	E lehtë në mesatare	E zakonshme
Hundë të bllokuara	E zakonshme	Ndonjëherë
Dhimbje fyti	E zakonshme	Ndonjëherë
Dhimbje koke	Rrallë	E zakonshme

Cili është ndryshimi midis ftohjes dhe gripit

Gripi dhe ftohja janë të dyja sëmundje ngjitëse të rrugëve të frymëmarrjes, por shkaktohen nga viruse të ndryshme. Edhe pse simptomat janë të ngjashme, gripi shkaktohet nga viruset e influencës, ndërsa ftohja mund të shkaktohet nga disa viruse të ndryshme. Për shkak të simptomave të ngjashme, ndonjëherë mund të jetë e vështirë që të dallohen. Simptomat e gripit zakonisht shfaqen në mënyrë më të papritur dhe janë më intensive; gripi mund të ketë gjithashtu ndërlikime serioze.

Për të identifikuar nëse një person ka grip apo ftohje të thjeshtë mund të bëhen disa teste të veçanta.⁹

Lexo më shumë

Si ta parandalojmë gripin?

Vaksinimi kundër gripit është hapi më i rëndësishëm në parandalimin e gripit sezonal. Vaksina kundër gripit redukton rrezikun e sëmundjeve të lidhura me gripin dhe rrezikun e zhvillimit të ndërlikimeve serioze nga gripi, si dhe mundësinë për shtrim në spital ose humbje të jetës për shkak të gripit.¹¹

Lexo më shumë

Cilat janë faktet kryesore rreth vaksinimit kundër gripit?

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) rekomandon çdo vit përfshirjen e 3 ose 4 shtameve të virusit në zhvillimin e vaksinave të gripit, duke parashikuar shtamet më të zakonshme për secilën hemisferë, për sezonin e gripit.¹²

Lexo më shumë